Interview met Jos Kremers

Jos Kremers is een veelzijdig auteur. Zijn oeuvre gaat van autobiografie via thrillers naar jeugdboeken. Korte verhalen houden de geest scherp. Hij maakt deel uit van 'Schrijverscollectief LEES!' (inderdaad, mét uitroepteken), een groep enthousiaste auteurs die samen aan naamsbekendheid werken en elk jaar op een aantal plaatsen een ontmoeting met de lezer organiseert. Zijn grote interesse in heel veel zaken in de samenleving, de kunst, literatuur en familie zorgt ervoor dat hij een groot aantal genres goed kan beschrijven. Zijn tweede boek, de thriller 'De Qumran Controverse' is zelfs genomineerd als beste boek in 2017, gepubliceerd door onafhankelijke auteurs, de zogenaamde 'Indie Award'. Op zijn website zijn enkele korte verhalen en verhaaltjes uit zijn jeugdboek te bekijken.

Jos Kremers, geboren in 1949, is met schrijven begonnen na zijn pensionering. Alhoewel taal, columns, en spelen met woorden altijd wel prominent op de voorgrond traden, is de aanleiding voor het schrijfdebuut niet zo prettig. Zijn eerste boek 'LEVEN MET DE DOOD VOOR OGEN', zelf noemt hij het een 'geromantiseerde autobiografie', ging over de strijd die zijn partner voerde tegen de vreselijkste van alle kankervormen, alvleesklierkanker. Een jaar na publicatie van dit boek is de partner alsnog aan deze kwaal overleden. Het schrijven over die strijd zorgde voor grote publiciteit in de regio Oost Brabant. De intensiteit van het verhaal compenseerde in ruime mate zijn tekort aan de technische vaardigheid van de 'doorgewinterde' auteur.

​In 2017 is zijn tweede boek 'DE QUMRAN CONTROVERSE' verschenen. Een thriller, het genre waar zijn hart ligt. Dit verhaal gaat over de zoektocht van een document uit de Dode Zeerollen, geschriften die zijn ontstaan rond het begin van de jaartelling. De stijl van Dan Brown, de spanning van Ludlum en de plottwist van Le Carré in één boek. Dit verhaal speelt zich grotendeels af op de Westelijke Jordaanoever, een gebied waar al sinds mensenheugenis een strijd tussen verschillende culturen plaatsheeft. De culturele tegenstellingen komen in dit boek volledig tot hun recht.
Nu, in 2018, is er weer een ander aspect van zijn veelzijdigheid naar voren gekomen. Nadat zijn uitgever van e-books een verhaal had gelezen dat hij voor zijn kleinkinderen had geschreven, kreeg hij al heel snel het verzoek dit werk uit te breiden en een verzamelbundel van deze verhaaltjes te maken. Deze uitdaging heeft hij met volle overtuiging aangenomen en uitgewerkt. Het boek 'SPOOKJESVERHALEN' zag op 15 februari 2018 het daglicht. 

 Onlangs is je boek Spookjesverhalen uitgekomen. Kun je in eigen woorden vertellen waar het boek over gaat?
Spookjesverhalen is geschreven als een boek voor de jeugd van 7 tot 11/12 jaar. Sommige kinderen uit de doelgroep zullen het zelf willen lezen, anderen laten het voorlezen. Het boek bevat tien verhalen met spookjes in de hoofdrol. Dingetje is het belangrijkste spookje, de leeftijd schat ik op iets rond de tien jaar als je die in een 'mensenleeftijd' zou willen uitdrukken. Haar beste vriendin is Tafsiri. Tafsiri is een zwart spookje uit een ver, ander spookland. De naam Tafsiri is, evenals verschillende andere namen in het boek, niet willekeurig maar heeft een betekenis. Welke dit is? De auteur is heel erg benieuwd of er lezers zullen zijn die het kunnen zien.
Tien verhalen waarin de echte problemen, die van kinderen, aan bod komen. Tien verhalen die deels een maatschappelijke achtergrond en deels op moeilijkheden die kinderen in hun dagelijkse bezigheid tegenkomen. School is daar erg belangrijk bij, vriendschap en trouw onontbeerlijk.

Waar spelen de spannende avonturen van Dingetje en Tafsiri af?
De avonturen van Dingetje en Tafsiri spelen zich af in een verzonnen land. Een zogenaamd 'Geestrijk', een land waar geesten en spoken vrij rondwaren. Alle elementen uit de bekende wereld zijn aanwezig, alsmede enkele toegevoegde elementen die voor de verhalen noodzakelijk zijn. Hierbij kan worden gedacht aan een speciale vorm van rechtspraak, die zich al in het eerste verhaal manifesteert. Ook het weer speelt, net als in de 'grotemensenwereld' een belangrijke rol. In twee verhaaltjes is het weer een dominante factor.

In dit boek wordt er met een knipoog omgegaan met maatschappelijke thema’s, hoe moeten wij dit voor ogen zien?
Geprobeerd is maatschappelijk relevante onderwerpen neer te zetten op een manier die voor kinderen duidelijk het onderscheid laat zien tussen goed en kwaad. Nadruk wordt gelegd op het belang van vriendschap en trouw. Natuurlijk is er die knipoog, want naast de thema's is humor in ruime mate aanwezig. Humor is in de meeste gevallen de beste methode om zware onderwerpen lichter en begrijpelijk te maken.

Waarom heb je ervoor gekozen om over vrouwelijke spoken te schrijven?
Waarom meisjes? Ja, eigenlijk is dat per ongeluk zo ontstaan. Het eerste verhaal eiste een gedrag van Dingetje dat het beste bij een meisje paste, dat is eigenlijk de enige reden dat het meisjes zijn geworden. In eerste instantie is de mogelijkheid beschreven dat de spoken elke gewenste gedaante aan kunnen nemen, maar de verhalen zouden een belangrijk ankerpunt verliezen als dat consequent doorgevoerd zou worden. Het was verstandiger het geslacht van de spookjes het hele boek door hetzelfde te houden.
 
Wat zijn je beweegredenen geweest om Storm van der Heide te laten illustreren voor het boek?
Storm is de zoon van een vriendin van mijn vrouw. Al een hele tijd is zijn talent aan het vechten voor een doorbraak. Storm heeft een aantal tekeningen als 'proef' gemaakt, waarbij hij aan moest tonen ook consistent werk te kunnen leveren. Daarin is hij met glans geslaagd. Voor iemand van zijn leeftijd (toen 12, inmiddels 13) heeft hij een geweldig inzicht in de verhaallijn en maakt hij op een heel speelse manier de situaties aantrekkelijk. In zijn tekeningen zijn veel 'verborgen' aardigheden verwerkt zoals het strikje van Dingetje dat, als ze in bed moet blijven omdat ze ziek is, keurig op een standaardje naast haar bed staat. Dit soort elementen maakt tekeningen volwassen. Natuurlijk is het ook zo dat, omdat Storm de leeftijd van de doelgroep nog maar nauwelijks is ontstegen, hij op een natuurlijke manier de belevingswereld van kinderen ervaart. De auteur prijst zich gelukkig met zo'n illustrator!

Wat is belangrijk om aan te denken als je voor kinderen schrijft?
Als je een kinder- of jeugdboek schrijft is het belangrijk dat het taalgebruik het ontwikkelingsniveau van de kinderen niet overstijgt. Dat vergt een enorme hoop werk. Belangrijk is ook dat er mensen naar kijken die dagelijks met de doelgroep omgaan. Denk daarbij aan onderwijzers, sportbegeleiders, kinderpsychologen en zo, mensen die kinderen begrijpen. Het is ook belangrijk om te zorgen dat de kinderen zelf blijven nadenken bij een verhaal. Kinderen hebben vaak al heel snel een situatie door, je moet dus niet al te simpel schrijven. Het is een continu zoeken naar balans tussen wat er wordt geschreven en het in de juiste waarde laten van het intellect van de kinderen. De grote spreiding in leeftijd van de doelgroep maakt dat nog lastiger dan het lijkt. En blijf speels! De kinderen zijn dat ook.

Wat maakt het zo bijzonder om een jeugdboek te schrijven?
Een jeugdboek is heerlijk om te schrijven omdat er geen ingewikkelde scenario's bedacht hoeven te worden voor intriges en intermenselijke relaties. Kinderen zijn puur en de benadering kan dus ook heel erg direct zijn. Het werpt je als auteur terug in de wereld zoals je die kende uit een (heel) lang verleden. Het is leuk om te ontdekken dat het kind in de auteur nog steeds aanwezig is. De omgang met eigen kleinkinderen krijgt hierdoor ook een extra dimensie. Dat zijn de eerste proeflezers en die leveren het allerbelangrijkste commentaar.
In 'Spookjesverhalen' is erg veel aandacht besteed aan toepasselijk taalgebruik. Woorden uit de echte wereld hebben, door ze neer te zetten als woordspeling, vaak een andere betekenis gekregen dan de betekenis zoals we die allemaal kennen. Dat zorgt voor een 'extra laag' in de verhalen die ervoor zorgt dat het ook een erg leuk boek is om vóór te lezen. De voorlezer snapt die extra laag en de kinderen beschouwen die als natuurlijk. Tijdens het schrijven is vanachter het toetsenbord ook een continu gegrinnik en af toe zelfs een luide lach te horen. De auteur heeft er duidelijk lol in om deze woordspelingen te visualiseren.

Tot slot zijn wij benieuwd of je nog tips hebt voor beginnende schrijvers. Aan welke tip heb jij veel gehad?
Eigenlijk zijn de tips die van belang zijn in de vorige reactie beschreven. Als je een jeugdboek schrijft zorg ervoor dat je proeflezers hebt die de doelgroep begrijpen. Maak de verhaallijn niet nodeloos ingewikkeld. Wees niet bang om een verhaal helemaal te herschrijven. Soms is het noodzakelijk! Laat ook de jeugd uit de doelgroep proeflezen, hun commentaar vertelt je meteen of jouw manier van schrijven aanslaat. Verwerk veel humor in de verhalen, kinderen EN hun ouders zijn daar dol op.

E-book
Het e-book 'Spookjesverhalen' van Jos Kremers is te koop op https://theblacksheepindie.com/ebook/spookjesverhalen/ voor €2,99.