Recensie 'De vrouw in het medaillon' (Jan Herman Brinks)

​Titel: De vrouw in het medaillon
Auteur: Jan Herman Brinks
Uitgeverij: Aspekt
Jaar van uitgave: 2018
Aantal bladzijdes: 124

De vrouw in het medaillon loodst ons binnen in het leven van Steijn, een journalist die zich vooral bezighoudt met kunst. Maar bovenal een man met veel verbeelding - of is het een bovennatuurlijke gave? Bij een van zijn vele tripjes naar het kerkhof, ziet Steijn een grafsteen met daarop een medaillon die zijn aandacht trekt. Op de medaillon staat een afbeelding van een vrouw die hem meteen fascineert. Veel tijd om hierover na te denken krijgt Steijn echter niet, hij moet naar Rusland om een artikel te schrijven. Daar aangekomen interviewt hij een oude dame over de verschrikkelijke omstandigheden in Rusland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Wanneer deze oude vrouw hem een foto toont van haar dochter, die tewerkgesteld werd in Duitsland en nooit is teruggekeerd, kan Steijn zijn ogen niet geloven: het is de vrouw van het medaillon. Als Steijn terugkeert naar Nederland, begint hij met het opruimen van de spullen van zijn overleden moeder. Zo komt hij te weten dat zijn grootvader tijdens de oorlogsjaren zijn hart verloor aan een Russische dwangarbeidster. De verhalen lijken aan te sluiten bij wat de oude dame hem heeft verteld. Zou de vrouw in zijn grootvaders verhalen, haar dochter kunnen zijn? Maakt de vrouw in het medaillon deel uit van Steijns familiegeschiedenis?
​

Soms krijg je een boek in handen dat je verrast vanaf de eerste zin. De vrouw in het medaillon is zo'n boek. Niet alleen raakt het verhaal je vanaf het begin, ook - en zelfs vooral - is de schrijfstijl van Jan Herman Brinks beeldend en haast poëtisch te noemen. Zinnen leiden hun eigen leven; een beschrijving van iets simpels als een vlinder duurt lang, maar (voor mij) geen woord te lang. Toch vrees ik dat deze schrijfstijl het boek niet voor iedereen even toegankelijk maakt.

Het personage 'Steijn' is erg boeiend te noemen. Het is een alles behalve doorsnee man. Het is een persoon met een duidelijke, maar aparte visie. Iemand met een erg grote verbeeldingskracht. Die is zo sterk, dat hij soms zelf niet weet wat echt is, of ontsproten aan zijn brein. Hij is cynisch, maar niet zonder humor. Steijn is iemand die je al snel mag, ondanks (of misschien vanwege?) zijn excentriciteit.

Het is geen boek dat je leest voor zijn plot. Niet dat deze slecht is, zeker niet, maar hij is wel enigszins mager te noemen. Het verhaal kent daarnaast een aparte opbouw: de intro is lang, het duurt - vanwege het taalgebruik - geruime tijd om op tempo te komen, maar het einde komt dan weer behoorlijk bruusk.

De vrouw in het medaillon is een ontzettend mooi boek áls je van literatuur houdt. Ben je een liefhebber van makkelijk leesgoed, of op zoek naar iets licht verteerbaar, dan raad ik deze novelle niet aan. Maar als je, net als ik, houdt van schrijvers die op een poëtische manier met woorden weten om te gaan, dan mag dit boek niet in jouw kast ontbreken. Die halve ster verliest De vrouw in het medaillon dan ook enkel omdat het niet voor iedereen het meest toegankelijke boek is.

Recensie door Karolien