Interview met Chris Houtman

​Chris Houtman, 62 jaar, geboren in Den Haag, woonachtig in Alkmaar. Getrouwd, twee volwassen kinderen. Is zijn hele leven actief geweest als theater- en televisiemaker totdat hij vijf jaar geleden werd getroffen door keelkanker. Sindsdien vult hij zijn dagen met schrijven.

Binnenkort verschijnt je boek "Getal van het beest". Kun je in je eigen woorden uitleggen waarover dit boek gaat?
In Getal van het beest maakt de lezer kennis met Hannah Soehari, een Nederlandse televisiejournaliste die bezig is met een documentaire over Amerikaanse televisiedominees en megakerken. Ze kent de VS goed omdat ze na haar eindexamen een jaar als uitwisselingsscholiere in Ohio heeft gewoond. Ze ontmoet Rick, haar oude high school lover, die ze meer dan veertien jaar niet heeft gezien. Hij helpt haar met de research, maar gaandeweg ontdekt ze dat hij veel te stellen heeft met een posttraumatische stressstoornis, opgelopen toen hij als commando in het Amerikaanse leger uitgezonden is geweest naar Afghanistan en Irak. 

Een tweede verhaallijn begint in de stad Afrin, in noord Syrië, die op 18 maart jongstleden, na een jarenlange strijd tegen ISIS, nu in Turkse handen is gevallen. Twee strijders uit het Koerdische Volksbeschermingsleger zijn onderweg naar Europa om aldaar de strijd tegen terugkerende jihadisten voort te zetten. 

Hoe deze twee verhaallijnen samenkomen lees je in mijn nieuwe actuele thriller, die duidelijk maakt hoe religieuze fanatici een bedreiging vormen voor de wereldvrede en onze westerse democratische waarden. 


Donald Trump is momenteel natuurlijk een veel gebruikt 'personage' in boeken en tv-series. Wat deed jou besluiten hem ook een rol in jouw boek te geven?
Laat ik vooropstellen dat ik geen fan ben van Donald Trump. Op mijn zestiende heb ik een jaar als uitwisselingsscholier in Amerika gewoond, bij een gezin in een klein dorpje genaamd Wapakoneta, in de staat Ohio. Ik sta nog steeds in contact met mensen uit die tijd en ben me rot geschrokken van de verdeeldheid die Donald Trump teweeg heeft gebracht. Ook binnen mijn Amerikaanse familie- en vriendenkring. Ooit was Wapakoneta (overigens de geboorteplaats van Neil Armstrong) een lieflijk dorpje waar Republikeinen en Democraten er een soort van speelse concurrentie op nahielden. Nu staan beide partijen lijnrecht tegenover elkaar. Soms wordt Thanksgiving zelfs niet meer gevierd uit angst voor escalerende conflicten. Het snijdt me door mijn ziel om het land zo naar de klote te zien gaan, vandaar dat ik me ben gaan verdiepen in de achterliggende oorzaken van de opkomst van Trump. En dan kom je al heel snel terecht bij de enorme invloed die op hem wordt uitgeoefend door televisiedominees en predikanten van megakerken. Deze oerconservatieve christelijke stromingen ontkennen de evolutieleer, ze nemen de Bijbel letterlijk en voeren een kruistocht tegen abortus, euthanasie, transgenders en homoseksuelen. Ze vinden overigens ook dat vrouwen hun plaats moeten kennen. Maar het allerergste? Ze geloven in de naderende eindtijd en met een labiele, op macht beluste president met zijn vingers op de knoppen van het nucleaire wapenarsenaal van de VS is dat een angstaanjagend idee.


Karakters zijn misschien wel net zo belangrijk als de verhaallijn van een boek. Hoe zijn jouw personages tot stand gekomen?
Meestal komen mijn personages tot stand op basis van mensen die ik ken. Ik combineer persoonlijke karaktereigenschappen van verschillende personen in één karakter. In het geval van Getal van het beest heb ik mijn oude Yearbook van de high school in Wapakoneta erbij gepakt en ben ik gaan bladeren langs de pagina’s met fotootjes van oud klasgenoten. Voor Hannah, mijn hoofdpersoon, heb ik geput uit de mensen met een Indische achtergrond die ik ken. Wat de Koerdisch-Syrische lijn betreft, kwam de karakteropbouw voort uit tamelijk uitgebreide research naar mensen die bij de Koerdische Peshmerga hebben gevochten. Maar zoals gezegd: ik gebruik samengestelde personages, dus niemand, behalve Trump en Steve Bannon, zullen zich in mijn boek voor de volle honderd procent als persoon kunnen herkennen.


Je gaf eerder aan ook een historische roman te zullen schrijven. Mogen we dan verwachten dat jouw volgende boek een historische roman zal zijn?
Mijn volgende titel staat gepland voor komend voorjaar (2019). Het wordt een historisch jeugdboek over de Pilgrim fathers en hun relatie met Leiden, de stad waar ze tussen 1609 en 1629 als vluchtelingen hebben gewoond. De hoofdpersoon is een historische figuur, een Engels meisje dat in 1620 in Leiden werd geboren. Ze is uiteindelijk drieënnegentig jaar oud geworden en is de stammoeder van maar liefst drie Amerikaanse presidenten. Haar wonderbaarlijke leven staat in deze vertelling centraal. Het verhaal begint in Holland maar waaiert al snel uit naar de Nieuwe Wereld, met vijandige Indianen, de eerste slaven die uit Afrika worden geïmporteerd, de opkomst van New York, toen nog een half Nederlandse stad; de heksenprocessen van Salem en de slavenopstand van 1712. Het is geen jeugdthriller, maar spannend wordt het wel! Behalve aan het jeugdboek werk ik momenteel ook aan de historische roman voor volwassenen, die eveneens ergens in 2019 moet verschijnen.


Wat is voor jou het grootste obstakel tijdens het schrijfproces?
Het klinkt een beetje aanmatigend misschien, maar ik heb niet zoveel obstakels tijdens het schrijven. De reden hiervoor is simpelweg gelegen in het feit dat ik niet eerder met tikken begin voordat het verhaal zich in mijn hoofd al grotendeels heeft gevormd en wordt geschraagd op een stevige research. Tijdens het denkwerk kom ik natuurlijk wel allerlei dingen tegen die de voortgang belemmeren, maar dat hoort erbij. Een goed verhaal ontstaat pas bij voldoende weerstand, ook al ervaar je die in je eigen hoofd.


Als je ooit samen met iemand moet schrijven, met wie zou je dan samen willen schrijven en waarom?
Ik heb een achtergrond als scenarioschrijver en dan werk je per definitie samen met andere auteurs. Ik moet zeggen dat ik enorm geniet van de luxe om nu in mijn uppie te kunnen werken, dus ik denk niet dat het er ooit nog van zal komen. Maar als het zou moeten… dan het liefst met een jonge co-auteur, iemand met een wezenlijk andere frisse kijk op de wereld.

 
Tot slot zijn wij benieuwd of je nog tips hebt voor beginnende schrijvers. Aan welke tip heb jij veel gehad?
Schrijven is een moeilijk proces waarbij je als beginnende auteur de neiging hebt te veel tegelijk te willen doen in je hoofd. Het risico daarvan is dat je snel vastloopt. Door mijn werk als scenarist heb ik geleerd het schrijfproces in overzichtelijke partjes op te delen. Dat is dan ook de tip waar ik het meeste aan heb gehad. Ik probeer de creatie van een verhaal in mijn eigen hoofd zo simpel mogelijk te houden. Ik begin met een idee, maar schrijf nog niks op, geen letter. Met dat idee ga ik spelen; terwijl ik de hond uitlaat, wanneer ik sta te koken, als ik een tochtje maak. Ik probeer het idee ruimte te geven om zichzelf te vormen. Als je te snel, te logisch over een verhaalopzet gaat nadenken, kom je vaak vast te zitten. Je wilt niet weten hoe dikwijls ik in mijn hoofd een verhaallijn totaal omgooi, al is het alleen maar om op zoek te gaan naar de wezenlijke elementen die ondanks alle weerstand toch overeind blijven. Ondertussen doe ik research. Pas als ik in staat ben om een outline op één A4tje te krijgen, begin ik met het uitschrijven van het verhaal. Mijn eerste versie is onleesbaar voor derden. Ik laat me dan namelijk totaal niet weerhouden door zinsconstructies, logische scène-opbouw, fraaie beschrijvingen, pittige dialogen… ik vind dat in een eerste versie allemaal niet belangrijk. Eerst moet ik het verhaal eruit persen; het zal me een worst wezen hoe ruw en fragmentarisch het is. Zolang ik maar een begin, een middenstuk en een einde heb. En daarna begint het leukste deel van het schrijfproces: eindeloos schaven, schuren en poetsen aan de beschrijvingen en de dialogen, logica aanbrengen, verrassingen inbouwen, spelen met de compositie van de verhaalelementen, kortom: dan kom je bij de tweede, derde, vierde, vijfde en soms zelfs wel zesde of zevende versie… Je moet er in elk geval wel wat geduld voor hebben.

Interview door: Karolien Compiet

---