Interview met Imke Smeets

De éénentwintigjarige Imke Smeets volgt de studie Earth, Life and Climate aan de Universiteit Utrecht, gaat in de weekenden naar LARP-evenementen of middeleeuwse markten, doet langzwaardvechten als sport, leest heel veel (ook non-fictie, favoriete onderwerpen zijn geschiedenis, filosofie en psychologie) en heeft een blog met tips voor schrijvers. En ze is auteur, natuurlijk. Ze is altijd al bezig geweest met het vertellen van verhalen, altijd proberend om beter te worden. ​

---

Kun je in je eigen woorden beschrijven waar je boek Ignis over gaat?
Ignis is eigenlijk een verhaal over je eigen identiteit vinden, het behoren tot een clan en de trots die men daaruit kan putten, en of je alles moet doen wat je wordt opgedragen, in dit geval door de goden zelf. Dat overkomt Tirego, een jongen die eigenlijk alleen maar in het woud wil blijven, bij zijn jager-verzamelaarachtige volk. Hij wordt daar echter uit weggetrokken door de goden, om een opdracht te vervullen in de mysterieuze Verre Wereld. Tirego is daar vroeger al eens geweest en wordt geplaagd door verschrikkelijke herinneringen uit die tijd. De goden dwingen hem echter, waardoor zijn haat die hij al voor hen voelt alleen maar erger wordt. Daardoor begaat hij een actie tegen hen die veel grotere gevolgen heeft dan hij kon voorspellen.
Identiteit en dat gevoel van thuis zijn, het gevoel ergens bij te horen, zijn sowieso belangrijke thema’s in de hele serie. Maar het hoofdthema van de serie is anders: wie heeft het recht om te heersen over de wereld? Zijn dat de goden? Maar wat als zij zich gedragen als tirannen? Kun je goden afzetten? Kun je wellicht zelf god worden? En wie rechtvaardigt dat?
De titel van de serie verwijst naar die strijd om de macht. De maan is nauw verbonden met de goden: het is hun krachtbron, en alle goden zijn via een vlezig koord aan hun achterhoofd altijd met de maan verbonden. Je kunt je voorstellen wat er gebeurt als de maan breekt…

Hoe kwam je op het idee van de twee verschillende werelden waar tussen Tirego moet kiezen?
Het idee voor het verhaal bestaat al heel lang. Jaren geleden bedacht ik met wat vrienden een klein verhaaltje over een groep tieners –met wolvengedaanten, dat was toen ook al- die in een woud leefden, terwijl mijn personage, toen nog Diëgo geheten, een mysterieus verleden had en daardoor uiteindelijk terug moest keren naar de wereld buiten het woud. Dat verhaaltje is blijven hangen bij mij, Diëgo/Tirego werd een vertrouwd personage in mijn dagelijkse dagdromen, en door de jaren heen werkte ik het verhaal steeds verder uit. De twee contrasterende werelden van binnen en buiten het woud fascineerden me, ook omdat het vandaag de dag behoorlijk relevant is. We hebben het steeds over de Nederlandse identiteit, inburgeren, cultuurverschillen, migratiestromen. Maar wat betekent dat echt voor een individu? Wat als je dat naar een fantasysetting verplaatst?

Wie is je favoriete personage in Ignis?
Een schrijver vragen naar haar favoriete personage? Nou, vooruit, ik doe een poging. Ik vind Luna fijn om over te schrijven, juist omdat ze haar minder goede kanten heeft waarmee ze soms niet helemaal om weet te gaan. Ze is de krachtige leider van de roedel en beseft welke verantwoordelijkheden dat met zich meebrengt, maar uiteindelijk raakt ze toch iets teveel gehecht aan die positie. Ze merkt dat ze soms arrogant is en twijfelt daardoor aan zichzelf, probeert haar best te doen. Dat maakt haar menselijk.
De hoofdpersonages Tirego en Arki behoren logischerwijs ook tot mijn favorieten. Tirego is al zo'n oud personage dat ik hem door en door ken, als een oude vriend. Arki lijkt veel op mijzelf, of eigenlijk, een vroegere versie van mezelf. Het is soms heerlijk confronterend als Arki dezelfde soort fouten maakt die ik vroeger maakte. Maar ook geruststellend, want ik weet dat ze er wel komt. Ze leert en groeit. Het wordt nog een lange weg voor haar, maar ik heb een mooi einddoel voor haar in gedachten.

Op de cover van Ignis staat deel een. Hoeveel delen gaan er nog uit komen?
De planning is een serie met in totaal vier boeken. Daarin kan ik precies het verhaal vertellen dat ik wil vertellen, met in elk deel andere thema's die ook verbonden zijn met de overkoepelende thema's. Het plan is om elk deel een titel te geven die uit één woord in het Latijn bestaat, zoals Ignis ("vuur") ook is. Waarom Latijn zo belangrijk is (vreemd natuurlijk, in een fantasysetting waar ze dat logischerwijs niet zouden kunnen kennen!) daarvoor moet je natuurlijk het verhaal lezen!

Wil je nog andere boeken gaan schrijven behalve de boeken waarvan Ignis het eerste deel is?
Verhalen komen dag en nacht in me op, dus ja, ik denk dat ik zeker nog meer wil schrijven. Ik heb bijvoorbeeld een post-apocalyptisch tweeluik, een verhaal over wat heldendom betekent, en een verhaal rondom het letterlijk scheppen van werelden en het reizen tussen die werelden, wat een soort ode wordt aan de fantasie en de verwondering. En nog veel meer.

Op de achterkant van Ignis staat dat je een wereldbouwer bent. Bouw je al lang werelden en wat voor werelden bouw je?
Als ik erover nadenk, blijkt dat ik dat altijd al heb gedaan! Ik herinner me hoe ik in de kleuterklas al werelden bedacht zoals "het Land van Imke" waarin dieren konden praten en allerlei magie mogelijk was. Tegenwoordig richt ik me vooral op mijn wereld Mathacht. Mathacht is zo'n grote wereld dat ik op elk gewenst moment een gebied kan bedenken en uitwerken. De algemene regels en geschiedenis van de wereld staan natuurlijk vast, maar op kleinere schaal heb ik bijna onbegrensde mogelijkheden. Eigenlijk bestaat Mathacht daarom uit meerdere kleine microwerelden, die allemaal verbonden zijn en bijvoorbeeld dezelfde goden kennen. Bovendien heeft Mathacht natuurlijk ook een verleden. Als iets niet in het "heden" past, kan ik teruggaan in de tijd om een ander tijdperk uit te werken.
Naast Mathacht heb ik ook andere werelden waar ik zo nu en dan aan werk. Ze zijn niet zo gedetailleerd, maar hebben ieder een heel andere sfeer en mogelijkheden die anders zijn dan die van Mathacht. Ik heb bijvoorbeeld Teng, een wereld die volledig draait om de wind en vliegende wezens. Of Althraëll, de Tussenwereld, een plaats waar reizigers tussen de werelden samenkomen. Of Hadim en Harsung, de twee gevaarlijke duowerelden die bestaan uit snikhete woestijnen en grimmige, enorme steden van staal, waar het nooit veilig is.

Ook stond er dat je een grote geschiedenisfanaat bent en een fan van de Germanen. Komen er ook dingen in het boek voor die typisch zijn voor de tijd van de Germanen of die typisch zijn voor een andere periode in de geschiedenis?
Zeker! Tirego's volk is geïnspireerd door verschillende volkeren en tijden, zoals inderdaad de Germanen, maar ook de oude Kelten, native Americans en onze Europese steentijd en bronstijd. De Verre Wereld, daarentegen, vertoont veel trekjes van de Nederlandse Gouden Eeuw en de Verlichting. Het leuke hieraan is dat ik heel mooie details kan neerzetten die ook precies die bronstijd of Gouden Eeuw-sfeer overbrengen die ik wil, maar omdat het geen historisch verhaal is, kan ik ook mijn fantasie de vrije loop laten, of bijvoorbeeld invloeden van zowel de Germanen als native Americans samenvoegen als dat mooi past. Het gaat om sfeer, gevoel, het dagelijks leven en de mensen plaats van de droge stof waar veel mensen aan denken bij het woord "geschiedenis". Zo laat ik dus eigenlijk via een fantasyverhaal zien hoe fascinerend de geschiedenis kan zijn.

Wanneer ben je begonnen met schrijven?
 Ik bedacht al verhalen voordat ik ze kon opschrijven. Mijn ouders hebben boekjes bewaard van tekeningen die ik maakte en hebben de verhalen die ik erbij vertelde opgeschreven. Mijn eerste grote verhaal schreef ik in groep 8. Toen ontstond de ambitie om echt te proberen schrijver te worden. Sinds een jaar of vijf ben ik nu bezig met schrijven met als einddoel publicatie. Die droom was daarvoor al aanwezig, maar ik denk dat ik ongeveer vijf jaar geleden echt besefte dat ik goed genoeg kon worden om gepubliceerd te worden. Toen ben ik me ook veel bewuster gaan verbeteren, enorm veel feedback gezocht en alle tips en boeken over schrijven gelezen die ik kon vinden. Het idee voor deze serie is denk ik zeven jaar geleden al ontstaan en sindsdien langzaam gegroeid. Ik heb eigenlijk constant aan verschillende versies van dit verhaal gewerkt.

Heb je nog tips voor beginnende schrijvers/schrijfsters?
Ik wil liever niet de tips herhalen die je als jonge schrijver al zo vaak hoort, dus dit zijn drie dingen die ik zelf heel sterk merkte:

-Durf! Het maakt niet uit of je ideeën wild zijn. Als schrijvers meer zouden durven, zouden veel clichématige verhalen een stuk gaver worden! Bijt je niet vast op het idee van het plot dat je een jaar geleden had. Durf nieuwe dingen ermee uit te proberen. Wat als je het perspectief totaal verandert? De wereld helemaal omgooit? Wat zou er gebeuren als je dat personage gruwelijk dood laat gaan? Zo ontdek je geweldige mogelijkheden die je verhaal meteen uit de middelmatige stapel kunnen tillen en het echt prachtig maken. Je hoeft niet braaf te zijn, integendeel!

-Bepaal waar je verhaal, in zijn diepste kern, écht over gaat, het liefst nog voor je gaat schrijven. Waarom wil je graag juist dit verhaal schrijven? Welke thema's behandelt het? De corruptie van macht? De band tussen broer en zus? Leren om om te gaan met je emoties terwijl je opgroeit? Het verhaal moet ergens over gaan. Als je thema's aan je verhaal toevoegt of je thema's duidelijker naar voren laat komen (vaak hebben je verhalen al thema's zonder dat je het beseft!) maakt dat je verhaal heel sterk en blijft je verhaal hangen. De meester van verhalen met thema's is de filmstudio Pixar.

-Discipline. Als je wilt schrijven, schrijf dan ook, in plaats van het toch uit te stellen. We leven allemaal in een drukke wereld, dus schrijven schiet er nogal eens bij in, zeker als we ons voornemen om alleen te schrijven als we toevallig een avondje vrij hebben. Plan je schrijftijd en zie het als werktijd, misschien helpt dat! En dan wel echt schrijven, hè, meters maken of echt productief herschrijven, niet urenlang je eigen werk herlezen of tóch nog even dat yotutubefilmpje bekijken. Ik kies steeds de dag dat ik geen of weinig college heb als schrijfdag. Dan ga k gewoon 's ochtends ervoor zitten en begin ik te schrijven. Op zo'n dag ben ik echt bezet, en dus ook niet beschikbaar voor vrienden die iets af willen spreken. Huiswerk en huishoudelijke klusjes plan ik er zoveel mogelijk omheen.